Nieraz spotykane opinie, że wystarczy poznać część Mołdawii, choćby region centralny, by mieć wyobrażenie o całości, wypływają z fałszywego przekonania, że materialna kultura i krajobraz całości kraju są względnie jednorodne. Nic bardziej błędnego.
Południe kraju, oderwane od reszty i włączone do Turcji w XVI w., ma swój własny, niepowtarzalny charakter. Odróżnia je nawet nazwa – Budżak (Bugeac). Nie ma tu, co prawda, takich cudów natury, jak dolina Dniestru, ani też imponujących miast, jak Kiszyniów.
A co jest w zamian? Przede wszystkim chyba poczucie, że już zupełnie zboczyliśmy z uczęszczanych szlaków i znaleźliśmy się na kompletnych opłotkach kontynentu. Południe to najbiedniejsza i najbardziej zacofana część kraju, turyści właściwie tu nie docierają. Na porządku dziennym jest widok furmanek i często można spotkać, dawniej niezwykle popularne w ZSRR, pełniące funkcję pojazdu rodzinnego, motocykle z przyczepką – widok naprawdę rzadki na północy i w centrum.
Krajobraz południa nieco się wypłaszcza, choć rozległe i rozciągnięte w południkowym kierunku wzgórza bynajmniej nie znikają. Znika natomiast – charakterystyczny dla centrum kraju – las, ustępujący miejsca sięgającym po horyzont winnicom, rozległym pastwiskom i polom uprawnym, a także przydomowym sadom rodzącym wspaniałe śliwki i brzoskwinie.
Wsie nawleczone są jak paciorki wzdłuż rozległych dolin rzecznych (największa z południowomołdawskich rzek to Ialpug), ale radosna zieleń i intensywne słońce nie powinny nas zmylić – południe Mołdawii to najbardziej tajemnicza część kraju.
Tu znajduje się Autonomiczny Region Gagauzji, a jego mieszkańcy, Gagauzi – nieliczna grupa ludności turkojęzycznej – pielęgnują własną niepowtarzalną kulturę, własne obyczaje i ciekawą historię. W jej stolicy – 35-tysięcznym Komracie mieszka spora mniejszość polska. Zupełnie do niedawna zapomniana, wciąż czeka na badacza, który ostatecznie wyjaśni jej losy, ginące w pomroce dziejów.
Warto zobaczyć:
- miasta Komrat, Cahul,
- wieś Beşalma Baurci,
- rezerwat Prutul de Jos ,
- cerkiew Căuşeni,
- Wały Trajana (Valurile lui Traian)
Fot. www.tpr.pl